روش اجرای قالب لغزان یا لغزنده در سازه ها

مه 01, 2012 1 دیدگاه

روش اجرای قالب لغزان یا لغزنده در سازه ها

    در اجراي سازه هاي عظيم علاوه بر مسائل مختلفي كه در محاسبات و طراحي انها مطرح است, تكنولوزي ساخت نيز مسئله مهمي است كه ميتواند بر تمام طرح تاثيرات زيادي داشته باشد. سازه هاي بتن آرمه نيز از اين مسئله مستثني نيستند  در ساليان متمادي روشهاي جديد و موثري براي تسهيل در قالب بندي بتن به وجود آمده است. يكي از اين روشها استفاده از قالبهاي لغزنده (Slip From) است  كه بيشتر براي اجراي سازه هاي مرتفع مورد استفاده قرار مي گیرد .

     استفاده از قالب لغزان با هدف انجام دادن همزمان عملیات قالب بندی آرماتوربندی و بتن ریزی و نیز کوتاه کردن زمان اجرای سازه بتن آرمه در اجرای سازه های غیر مدور است. تجربه نشان داده است که استفاده از این قالبها موثرترین روش اجراتی سازه های بتنی مرتفع با مقطع و ضخامت دایره متغیر همانند برجهای تلویزیونی, سیلوها, برجهای خنک کننده و … می باشد. این قالبها در دو نوع افقی و قائم وجود دارند. که نوع افقی بیشتر در احداث ابنیه و تاسیسات رله که مقطع ثابتی دارند بکار می رود. در این مقاله انواع قالب قائم لغزنده که کاراتی بیشتر و فن آوری پیچیده تری دارند بررسی می شود.

    استفاده از قالب لغزان برای اجرای سیلوها سالهاست که در ایران رواج داشته اما استفاده گسترده از آن در اجرای سازه های غیرمدور تنها در سالهای اخیر بیشتر شده است.

    این روش اجراتی ابتدا در آمریکا ابداع شد و سپس به اروپا راه یافت. اساس کار آن به این صورت است که قالبی با ارتفاع حدودا یک متر در فواصل زمانی متناوب باذ کشیده می شود و ضمن بالا کشیدن قالب عملیات بتن ریزی آرماتوربندی نیز ادامه دارد و هیچگاه بدن قالب از بتن جدا نمی شود. قالب لغزنده از قطعاتی مانند میل جکها, جکها, پاکردها, سازه تلسکوپی,پمپ هیدرولیک, پشت بند افقی, یوک, داربست, آویز, وینچ و … تشکیل شده است. راهبری قالب لغزان نیازمند بررسی های زیادی از جمله تعیین سرعت حرکت قالبها, اجرای بازشوها, جلوگیری از انبساط بیش از حد بتن و جلوکیری از یخ زدن بتن در زمستان می باشد که هر یک در کیفیت کار بتن ریزی تاثیری بسزا دارد.

    در این روش سرعت اجرای سازه ها بسیار بالاست و ساختمانهای بلندتر از 20متر کاملا اقتصادی است. سازه اجرا شده کاملا یکپارچه و عاری از وجود درزهای افقی و مودی است و در صورت دقت در اجرا نمای بتن کاملا خوب و قابل قبول خواهد بود. در مقابل قیمت این نوع قالبها درانتر و نیروی متخصص بیشتری نسبت به روش کلاسیک نیازمند است.

1- اجزای تشکیل دهنده قالب لغزان:

     عملکرد قالب لغزان, بستگی به عملکرد مناسب قطعات تشکیل دهنده آن دارد.

1- 1- جکهای قالب لغزنده:

     قالب لغزنده  عمودی توسط یک سری جک (معمولا هیدرولیکی) به بالا کشیده  می شود. این جک ها بر روی میل جک حرکت کرد و به سمت بالا می روند. نحوه حرکت جک ها روی میل جک بسیار شبیه به نحوه بالا رفتن شخص از درخت می باشد.

انواع جک ها عبارتند از:

     جکهای دستی, برقی, باید و هیدرولیکی. د حال حاضر استفاده از انواع دستی, برقی و بادی چندان مرسوم نیست و بیشتر از جک های هیدرولیکی استفاده می شود که به یکی از دو نوع فک دندانه ای یا فک ساچمه ای مجهز می باشد. تفاوت این دو نوع بیشتر در نحوه درگیری فک با میل جک است.

خصوصیات فک دندانه ای

الف) درگیری فک با میل جک بسیار خوب است.

ب) استهلاک فک دندانه ای زیاد است.

ج) تیز کردن ک ها نیاز به سنگ کاری دارد.

د) قیمت فک ها گران است.

ه) حساسیت زادی به نوع میل جک ندارد.

خصوصیات فک ساچمه ای

الف) درگیری فک با میل جک از نوع دندانه ای ضعیف تر است.

ب) استهلاک ساچمه ها کم است.

ج ) هیچ نیازی به تیز کردن ندارند.

د) ساچمه ها قیمت چندانی ندارند.

ه) به کیفیت میل جک حساس است.

2- 1- میل جک:

     میل جک ها میله ای فوذدی صافی هستند که جک ها بر روی آنها سوار می شود و در واقع این ج ها هستند که نهایتـآ تمام بار وارد بر سیستم قالب بندی را تحمل می کنند. این میله ها در پایین به  بتن سخت شده تکیه دارند و همانند ستونی بارای وارده را به پایین منتقل می کنند. بسته به این که جک مورد استفاده از چه نوعی باشد باید به مشخصات فنی ارائه شده از طرف تولید کننده جک مراجعه شده و دقیقآ میل جک مربوطه تهیه شود.

      فکهای ساچمه ای به کیفیت میل جک حساس تر هستند. باید میل جک آنها کاملا گرد بوده و از جنس سخت و محم باشد تا ساچمه ها روی آن نلغزند. در مقابل هنگامی که از جک های فک دندانه ای استفاده می شود باید جنس میل جک نرم باشد تا فک ها را از بین نبرد. میل جکها درست در وسط قالب و در قسمتی که بتن تر وجود دارد, د داخل یک لوله توخالی گالوانیزه به نام غلاف جای می گیرند تا بدین ترتیب از تماس بتن تازه با میل جک ممانعت به عمل آید و در پایان کار بتوان میل جک ها را از محل خود خارج کرد. غلاف میل جک نیز همراه سیستم قالب لغزان بالا می رود.

3- 1- دستگاه قدرت هیدرولیکی:

     در عملیات قالب لغزنده نیروی لازم برای کارکرد جکها توسط دستگاه قدرت هیدرولیکی (پمپ هیدرولیک) تامین می شود.

     این دستگاه روغن را با فشار زیاد به سمت جک ها روانه می کند و جک ها در اثر فشار روغن شروع به بالا رفتن از میل جک ها می کنند . دستگاه قدرت در سیستم قالب لغزنده داتمآ روشن نمی باشد, بلکه در فواصل زمانی معین دستگاه را روشن می کنند و در نتیجه قالب به اندازه یک کورس جک بالا کشیده می شود و سپس دستگاه را تا فاصله زمانی بعدی خاموش می کنند.

4- 1-  یوک:

     در قالب بندی معمول تحمل فشار جانبی بتن بر عهده تنگهایی است که دو قالب رو به رو به یکدیگر متصل می نمایند. امکان نصب تنگ د قالب لغزنده وجود ندارد, در نتیجه قطعه دیگری به نام یوک روی قالب نصب می شود که دو وظیفه اصی را برعهده دارد:

الف – نگهداری قالب و ممانت از باز شدن  و گسیختگی آن در اثر فشار جانبی بتن تازه.

ب – انتقال کلیه بارها از قالبها, سوها و داربست ها به جک ها

    یوک از جنس چوب یا فلز ساخته می شود. اکثر یوکهای فعلی فلزی هستند. محل نصب یوکهای در پلان سازه بایستی به دقت انتخاب شود. توزیع یوک ها در پلان سازه باید تا حد امکان متقارن باشد. فاصله بین یوکها بر مبنای نوع آرماتوربندی, محل اجرای قطعات مدفون و دریچه های خالی و همچنین نو بارگذاری تعیین می شود که نیازمند دقت فراوان در طراحی و اجراست.

5- 1- پشت بند افقی:

     پشت بند افقی, یکی دیگر از قطعات اصلی سیستم قالب لغزنده است که از جنس چوب, فلز و یا تلفیقی از هر دو ساخته می شود.

     محاسبه مقطع این پشت بندها برمبنای فشار جانبی وارد بر سطح قالب و همچنینی فواصل یوکها از یکدیگر است. پشت بند باید در جهت افقی به اندازه کافی سخت بوده و علاوه بر این در جهت قاتم نیز مقاوم باشد تا بتوان وزن قالبها و نیز اصطکاک بین قالب و بتن تازه را تحمل کند و بار را به قالب جکها انتقال دهد.

6- 1- رویه قالب :

     در گذشته ارتفاع رویه قالب لغزنده حدود 180 سانتیمتر بوده ولی امروزه ارتفاع قالب را بین 90 الی 120 سانتی متر در نظر می گیرند. زمانی که بتن ریزی در هوای سرد انجام می شود و یا سرعت قالب زیاد باشد. باید ارتفاع قالب را 120 سانتی متر در نظر گرفت. قالبهای مورد استفاده می تواند از جنس چوب و یا ورقهای فوذی (پانل) باشد. در صورتی که رویه قالب چوبی باشد باید از نوع مقاوم و ضد آب استفاده شود. بهترین نوع تخته لایه را فنلاندی ها با ساتفاده از چوب درختی بنام غان تولید می کنند . یکی از مشکلات ساتفاده از تخته, هم کشیدگی و واشیدگی آن در اثر تغییرات رطوبت است. اگر رویه قالب لغزنده از جنس تخته باشد به دلیل تماس داتمی رویه قالب با رطوبت, تخته ها را باید اشتباع نمود.

     در نصب تخته های رویه قالب بایستی دقت نمود که ابعاد سازه به دقت رعایت شود. همچنین پشت بندهای افقی قالب باید دقیق نصب شده و دارای تلرانس معقولی باشند.

7- 1- پاگردهای داخلی و خارجی :

     کلیه رفت و آمدها و عملیات بتن ریزی و آرماتور بندی و …. بر روی پاگردها انجام می شود معمولا پاگرد داخلی برای عملیات بتن ریزی و آرماتوربندی و پاگرد خارجی برای عملیات کنترل قالب در نظر گرفته می شود.

      این سکوها معمولا به دلیل وزن کمتر از چوب ساخته می شوند. مسیر قرار دادن تخته ها باید به سمت قالب باشد تا هنگام ریختن بتن از روی پادرها به داخل قالب مانعی برای بیل کارگر ایجاد نکند. پهنای پاگردها باید به اندازه کافی باشد تا تسهیلات لازم را فراهم آورد.

      روی پاگردها بایستی دریچه های لازم برای عبور به طبقه پایین و داربست آویز وجود داشته باشد. در بعضی از مواقع مانند اجرای ساختمانهای چند طبقه, کف پاگردها به عنوان قالب سقف در نظر گرفته می شوند. در چنین مواردی که پاگردها وظیفه مهمتری را برعهده دارند, بایستی کلیه پیش بینی های لازم را انجام داد. به عنوان مثال اگر سقف ساختمان مورد نظر دارای تیرهاتی است که ارتفاع جان آنها از ضخامت سقف بیشتر است, باید کف پاگرها مانند قالب سقف طراحی و ساخته شوند. در بعضی از موارد پاگرها در دو طبقه اجرا می شوند که آرماتورهای عمودی از طبقه بالاتی اجرا می شوند. این پاگردها همچنین به عنوان محلی برای انبار موقت لوازم ساختمانی مورد نیاز می باشد.

8 – 1-  داربست آویز:

     به منظور انجام عملیاتهای کیورینگ بتن, داربست آویز را به قالب لغزنده متصل می کنند. عملیات کیورینگ به وسیله آب پاش و یا پاشیدن محلول های شیمیاتی مخصوص انجام می پذیرد. داربست آویز از یوکها و یا از پشت بندهای افقی آویزان می شود. پهنای داربست آویز 90-60 سانتیمتر است. داربست آویز باید با سطح بتن کمی فاصله داشته باشد تا بتن خراب نشود. همچنین دارای تخته شیرازه و ان پناه باش و در مقابل بار ناشی از باد مقاومت کافی داشته باشد. ارتفاع آن نیز تا زیر قالب چندان باشد که کاردران مستقر در روی داربست بتوانند به سادگی بتن خارج شده از زیر قالب را تعمیر و یا آب پاشی نمایند. معمولا داربست آویز 180 سانتیمتر پایین تر از قالب نصب می شود. در مواردی که بتن ریزی در هوای سرد انجام می شود, یک پوشش کامل صلب در اطراف داربست آویز به منظور محافظت بتن نصب می شود. علاوه بر موارد بالا از داربست آویز به منظور خارج کردن قطعات مدفون و یا نصب فریمهای لزی به بدنه سازه استفاده میکنند.

9- 1- مهاربندی:

     مهاربندی یکی از مهمترین قسمتهای کار قالب لغزان است. اگر مهاربندی قالب کافی نباشند, در جریان بالا کشیدن قالب, در اثر عوامل مختلف, پلاسن سازه از شکل اولیه خود خارج شده و مشکلات زیادی به وجود می آورد.

     مهاربندی قالب به چند طریق انجام می شود:

الف) توسط خرپاها و یا تیرهای خمشی زیر پاگردها

ب ) توسط صلب نمودن کنج های سازه قالب

ج ) توسط مهار

10- 1- سازه متحرک تلسکوپی و جکهای افقی:

     در ابتدا قالب لغزان برای اجرای سازه هایی مورد استفاده قرار می گرفت که پلان آنها در طول ارتفاع ثابت بود. از آنجا که طراحان سازه های مرتفع سعی دارند به منظور ایجد پایداری بهتر و کاهش میزان ممان وازگونی, این نوع سازه ها را با مقعی متغیر اراته دهند. لدا روش قالب لغزان باید قابلیت اجرای این گونه سازه ها را داشته باش. به کمک سازه متحرک تلسکوپی و چک های افقی می توان قطر سیستم و در نتیجه قطر پلان سازه را تغییر داد. این سازه ها معمولا در قسمت خارجی سکوی کار نصب شده و سپس به قاب جکها متصل می گردد. بدین منظور یک سری جک, شیب قالب داخلی و یک سری جک, موقعیت و شیب خارجی را نسبت به قالب داخلی تعیین می کنند تغییرات در ضخامت و قطر سازه ها بطور پیوسته در هنگام لغزیدن قالب صورت می گیرد.

11- 1- جرثقیل پرچی:

      در سیستم قالب لغزان معمولا از یک جرثقیل برجی واقع در مرکز سازه استفاده می شود. عملیات انتقال آرماتور, نصب و پیاده کردن قالبها و تجهیزات مربوطه و دیگر کارهای تکمیلی توسط این جرثقیل انجام می گیرد.

12- 1- وینچ:

      در سیستم قالب لغزان انتقال بتن در ارتفاعات پایین بوسیله پبپ و در ارتفاعات باذتر بوسیله وینچ انجام می گیرد. بطور کلی روش دوم متداولتر است.

2- تمهیدات خاص قبل از شروع به کار قالب لغزان:

1- 2- لوله کشی آب :

     در عملیات قالب لغزان بتن تازه ریخته شده به سرت از زیر قالب خارج شده و در معرض هوای محیط قرار می گیرد

براي عمل آوردن بتن به آب نياز است علاوه بر آن شستشوي پاگردها ، خيس كردن تخته هاي قالب وشستن روي بتن كهنه هنگامي كه مي خواهند مجدداً بتن ريزي كنند . به آب نياز است بهتر است يك منبع آب در بالاي قالب روي پاگردها نصب شود . از زير منبع لوله هاي آب به تمام نقاط قالب كشيده مي شوند . بطوري كه در داخل آويزهاي داخلي وخارجي آب به راحتي در دسترس خواهد بود .

2- سيم كشي قالب :

بطور كلي در روي يك قالب لغزنده نياز به تابلوي برق اصلي واحتمالاً تعدادي تابلوي فرعي است . تابلو بايد خروجي هاي لازم براي موارد زير راداشته باشد :

1. چراغ داخل كندوها

2. چراغ هاي آويزهاي خارجي

3. نوافكنهاي بالا قالب

4. برق مورد نياز دستگاه قدرت هيدروليكي ويبراتور برقي

5. برق مورد نياز پمپ آب ( چنانچه پمپ روي قالب باشد )

6. برق مورد نياز وينچها (در صورت وجود )

7. پريز براي جوشكاري

8. بلند گو

3-2  شيب قالب :

به منظور كاهش اصطكاك بين قالب وبتن ، معمولاً شيب مختصري به قالب مي دهند در نتيجه ايجاد اين شيب در روي قالب ، دهانه قالب در بالا از ضخامت بتن بيشتر مي باشد . عدد نهائي ضخامت در جائي از قالب شكل مي گيرد كه از لحاظ زماني ، با توجه به سرعت بالا رفتن قالب ، بتن گيرش اوليه خود را انجام مي دهد . ذكر اين نكته در اينجا لازم به نظر مي رسد كه در زمان قطع بتن ريزي ، شيب قالب باعث ايجاد پله ناموزوني در سطح بتن مي شود . زيرا بعد از قطع بتن ريزي قالب به اندازه ي از روي بتن بالا كشيده مي شود كه ميزان درگيري آن با بتن بسيار كم باشدوبه همين دليل در كارهائي كه از لحاظ معماري كيفيت مسطح بتن داراي اهميت خاصي باشد از اجراي شيب بر روي قالب صرف نظر مي كنند .

4-2  بارگذاري :

مسائل مربوط به اجراي قالب لغزنده در اصل همان مسائلي هستند كه با كمي تغيير در قالب  معمولي هم مطرح مي باشند . بنابراين طراحي قالب لغزنده بايد قبلاً نكات مربوط به قالب بندي معمولي را بداند ودر كنار آن مسائل مربوط به قالب لغزنده را در نظر بگيرد بطور كلي قالب لغزنده در معرض بارهاي مرده مانند وزن پاگردها ، وزن آويز ، لوازم مربوط به قالب لغزنده مانند يوكها ، پمپ وخود قالب و… هم چنين بارهاي زنده مانند بارهاي زنده روي پاگردها ، نيروي اصطكاك بين قالب وبتن ، فشار جانبي بتن ، نيروي باد و… مي باشد .

3- بالاكشيدن قالب وسرعت اجراي عمليات :

     طراحی قالب لغزان بایستی بر اساس وزن قالب, تجهیزات, مصالح و نیروی انسانی مستقر بر روی قالب تعیین شود. در قالب های مدور سیلوها از کابل های خورشیدی و در قالب های غیر مدور از خرپاهای مستقیم و مورب که پایداری سازه را حفظ کرده و از تغییر شکل های آن جلوکیری کنند استفاده کرد. در انتخاب نوع جک ها بایستی کاملا دقت داشت که معمولا جک های سوئدی کیفیت مناسبت تری دارند. سرعت حرکت قالب لغزان تابع کارآیی بتن مصرفی و زمان گیرش آن و زمان نصب آرماتور و … سرعت حرکت قالب لغزان معمولا بین 3 تا 6 متر در شبانه روز متغیر است.

سرعت متوسط حركت قالب بيش از هر عامل ديگري بستگي به سرعت گيرش بتن دارد كه اين خود بادرجه حرارت بتن سازي ودرجه حرارت محيط قالب ارتباط دارد . همچنين ممكن است به عوامل ديگر به غير از سرعت گيرش سيمان مانند سرعت آرماتوربندي ويا پيش بيني محلهائي كه بايد خالي بمانند . بستگي داشته باشد در چنين مواردي حتي ممكن است به كارگيري مواد كندگير كننده سيمان ضرورت داشته باشد .

حداقل شرايط لازم براي بتني كه از زير قالب خارج شده ودر معرض محيط قرار مي گيرد اين است كه بتواند وزن خود سربار ناشي از وزن بتن درون قالب واثر تخريبي ويبراسيون را تحمل نموده ودر مقابل اين بارها تغيير شكل بيش از اندازه نداشته باشد .

همانطور كه سرعت بيش از حد قالب ايجاد اشكال مي كند در مقابل سرعت كم قالب نيز باعث خواهد شد مه بتن قدري سفت شود كه نيروي اصطكاك بين بتن وقالب از مقاومت كششي بتن بيشتر شده ودر نتيجه ترك بخورد .

5- تنظيم قالب لغزنده  :

نحوه حركت قالب لغزنده شباهت زيادي به حركت اتومبيل در جاده دارد . اپراتور قالب لغزنده درست مانند راننده اتومبيل همواره مترصد است كه قالب از مسير اصلي خود منحرف نشود . او موظف است كه هر دو ساعت يكبار حركت قالب را دقيقاً كنترل كند . وبه محض اينكه اندكي از مسير خود منحرف شد . دستگاه را در خلاف جهت انحراف برگردانده وبه مسير اصلي خود هدايت كند . هرچه بدنه سازي اي كه توسط قالب لغزنده اجرا مي شود كوچكتر بوده وسازه مرتفع تر باشد . آمادگي بيشتري براي انحراف از مسير اصلي دارد قالب به علل متفاوتي ممكن است از مسير اصلي خود منحرف شود كه عمده ترين آنها عبارتند از :

الف – هماهنگ نبودن عملكرد جك ها

ب- اعمال بارگذاري نامتقارن بر روي قالب جكها به دلائل مختلفي مانند :  مساوي نبودن كورس جك ها وليز خوردن جك ها روي ميل ها ميل جك و…  كه ممكن است باعث انحراف  قالب شوند .

همچنين در صورت عدم رعايت مسائل بارگذاري وباربرداري در حين كار ممكن است قالب منحرف شود بدين منظور لازم است در مورد دپوي آرماتورها وميل جك ها بر روي سكوي كار ، حمل وسايل جوشكاري وتجمع كارگران در هنگام توزيع غذا يا تعويض شيفت كاري ، وقت لازم مبذول داشته شود وبتن ريزي قالب ها نيز به صورت متقارن انجام گيرد .

وسايل و روش هاي مختلفي براي اطلاع از انحراف  قالب واندازه گيري آن به كار مي روند كه عبارتند از : شيلنگ تراز ، متركشي ، اندازه زدن روي ميل جك ها ، شاغول ها ، دوربين هاي اپتيكي و دوربين هاي ليزري

در صورتي كه قالب از حالت تراز خارج شود مي توان  با كم كردن سرعت جكهايي كه جلو افتاده اند وافزايش سرعت جكهائي كه عملكرد مناسبي نداشته اند مشكل را برطرف نمود .

6- مزايا ومعايب استفاده از قالب لغزان در مقايسه با روش سنتي ونتيجه گيري كلي :

در مورد مزايا ومعايب استفاده از قالب لغزان مباحث مختلفي وجود دارد . عده اي بطور كلي استفاده از قالب لغزان را مردود مي دانند وادعا دارند كه نيروي اصطكاك ايجادشده ، بين سطح قالب وبتن مي تواند از مقاومت كششي بتن تازه ريخته شده بيشتر باشد ودر نتيجه سطح بتن ترك خورده وباعث كاهش ميزان دوام ومقاومت فشاري بتن شود . از طرفي طرفداران قالب لغزان ادعا دارند كه فقط در زماني كه بتن بيش از حد در داخل قالب بماند وسفت شود چنين شرايطي اتفاق مي افتد .

افزودني هاي بتن به افزايش كيفيت كار قالب لغزان كمك شاياني نموده اند . استفاده از ميكروسيليكاها ، روان كننده ها وديرگيركننده ها باعث شده است كه بتوان حتي با شن وماسه شكسته نيز بتن هاي خوبي با اين روش ارائه داد .

قبل از انجام بتن ریزی بایستی مدار کنترل شود. به منظور تنظیم و حفظ ضخامت بتن پوششی روی میلگردها می توان از قطعات ورق فولادی یا میلکرد ه روی لبه فوقانی نصب می گردند کمک گرفت.

    بتن پس از رسیدن به روی پلاتفرم بایستی در لایه های به ضخامت 15 تا 20 سانتی متر و به صورت متقارن در قالب ریخته شود و به همان ترتیب که ریخته می شود, در اطراف میلگردها داده شده و لرزانده شود.

     نکته بسیار مهمی که در ویبره زدن بتن وجود دارد اینکه حت المقدور نبایستی ویبره را با آرماتورها تماس داد زیرا به دلیل پیوسته بودن بتن ریزی در قالب لغزان در صورت برخورد ویبراتور با میلکردها, اتصال و چسبندگی بین میلگرد و بتن ریخته شده در چند ساعت قبل که برای مثال در ارتفاع یک متر پاتیین تر از سطح قالب قرار دارد و گیرش اولیه آن انجام گرفته است, از بین خواهد رفت و بین آرماتور و بتن اتصالی وجود نخواهد داشت.

     چس ا. اتمام بتن ریزی در یک لایه در تمام محیط مقطع ساز می توان بتن ریزی ایه بعدی را شروع کرد. سطح فوقانی بتن همواره بایستی حداقل 5 سانتی متر از لبه فوقانی قالب پایین تر باشد تا بتوان تمام حجم بتن را متراکم کرد. قطر ویبراتور بایستی متناسب با ضخامت جدار بوده و به هیچ وجه از یک پنجم ضخامت جداره بیشتر نباشد.

مزاياي استفاده از قالب لغزنده عمودي را مي توان به شرح زير برشمرد :

1. سرعت اجراي سازه بسيار بالاست

2. اقتصادي است

3. سازه اجرا شده كاملا يكپارچه بوده وعاري از وجود درزهاي ساختماني عمودي وافقي است .

4. در صورت دقت در اجراي عمليات ، نماي بتن بسيار خوب وقابل قبول خواهد بود .

5. نيازي به اجراي داربست نما به روش كلاسيك نيست .

6. امكان پيش ساخته كردن قطعات قالب در كارخانه وجود دارد ولذا عمليات آهنگري وتجاري در كارگاه به حداقل مي رسد .

7. امكان بالا كشيدن خر پاهاي سقف و… همزمان با اجراي قالب لغزان وجود دارد .

معايب استفاده از قالب هاي عمودي را مي توان به شرح زير برشمرد .

1. قيمت اوليه گران تر است

2. اجراي بازشوها وبرآمدگي ها وهمچنين آرماتورهاي انتظار مشكل است

3. تداركات اجرائي مشكل است زيرا قالب لغزنده معمولا 24 ساعت وبه صورت 3 شيفت اجراء مي شود .

4.  در گرما وسرماي شديد اجراي اين روش نسبت به روش هاي ديگر مشكلات بيشتري را به همراه دارد .

هيدروفرز وعملكرد آن :

هيدروفرز مونتاژ شده روي يك جرثقيل چرخ زنجيري سنگين كه دستگاه مولد نيروي هيدروليكي را حمل مي كند نصب مي شود نيروي هيدروليكي  به سه موتور پايين رونده كه دو تاي آنها استوانه هاي برنده را چرخانده وسومي پمپ چرخشي را به حركت در مي آورد فرستاده مي شود .

سيستم هيدروليكي به نحوي طراحي شده است كه استوانه هاي برنده را با نيروي برنده زياد وبا سرعت چرخشي كم بچرخاند .

قاب راهنما از قلاب جرثقيل آويزان شده ودرون آن سيلندر هيدروليكي وجود دارد كه مي تواند نيروي مناسب افزايشي يا ثابت را در انتهاي قاب راهنما روي استوانه هاي برنده جهت حفاري تامين كند ( اين نيرو در هيدروفرز HF4000  به 25 تن ودر هيدروفرز HF12000  به 60 تن مي رسد )

سيستم حفاري هيدروفرز طوري طراحي شده است كه دستگاه را قادر به حفاري ديوارهاي پرده اي با جنس هاي مختلف از خاك ، از ( لجن ، ماسه ، شن ، سنگ فرش با ضخامت 10 سانتي متر )  تا سخره سخت ( با مقاومت فشاري 50 تا 100 مگا پاسكال) مي كند .

از مهمترين مزاياي هيدروفرز حذف ضربه هنگام حفاري ضربه و ويبره كاربرد دستگاه را براي سايت هاي اورانيومي بسيار مناسب مي سازد . گراني حفاري توسط هيدروفرز نسبت به سيستم سنتي بسيار كم مي باشد (كمتر از 10%) ونياز به اصلاح بسيار كم حدود 2/0 درصد در صورت نياز ) دارد .

تجهيزات استاندارد هيدروفرز براي عرض هاي مختلف ديوار در عمق نرمال كمتر از 60 متر به كار مي رود . مدل هاي ويژه اي براي دسترسي به اعماق بيشتر از 150 متر طراحي شده است .

حفاري مقاطع به صورت چهارگوش نياز استفاده از هيدروفرز وتكنيك هاي حفاري مشابه را ضروري مي سازد .

تركيب ويژه اي از ابزار برنده اين توانايي را به دستگاه مي دهد كه ضخامتي از بتن پانل را كه به تازگي ( به ضخامت چند سانتي متر ) ريخته شده است را حفاري كند . از اين رو نياز به استفاده از لاستيك آببند بين دو پانل از بين مي رود . همچنين اين امر اين امكان را به وجود مي آورد كه اجزا مختلف پانل  با مقاطع مختلف هندسي تركيب شود .

 

مزيت ديگر اين سيستم حفاري اين است كه گل حفاري بطور پيوسته سرند وشن آن مصالح حفاري جدا مي شود . از اين رو بلافاصله بعد از رسيدن به عمق مورد نظر آرماتور گذاري وبتن ريزي مي تواند انجام شود .

راندمان ونرخ حفاري هيدروفرز نسبت عكس با سختي خاك دارد . از 20 متر مكعب بر ساعت در نوعي از خاك چسبنده تا 1 متر مكعب برساعت در نوعي از سنگ آهك سخت متغير است .

نحوه ومراحل اجراي حفاري وساخت پانل :

نحوه ومراحل حفاري وبتن ريزي وساخت يك پانل هيدروفرزي (شكل شماره 2) به شرح زير است  :

1. حفاري ترانشه استقرار قاب هيروفرز

2. شروع حفاري اولين بخش از پانل اوليه

3. حفاري دومين بخش از پانل اوليه

4. اتمام حفاري سومين بخش از پانل اوليه

5.  بتن ريزي پانل اوليه

6. ساخت پانل هاي اوليه ديگر

7.  حفاري اولين پانل ثانويه ما بين دو اوليه

8.  بتن ريزي پانل ثانويه

شكل شماره 2 :  نحوه ومراحل حفاري وبتن ريزي وساخت بك پانل هيدروفرزي قسمت هاي اساسي هيدروفرز

قسمت هاي اساسي هيدروفرز مطابق شكل روبرو به شرح زير است  :

1. استوانه هاي برنده

2.  پمپ

3. قاب هيدروفرز

4. جرثقيل

5. قسمت مولد نيرو

6. واحد سرند وجدا كننده ماسه

7. لوله (شيلنگ ) برگشت گل حفاري

8. قرقره هدايت لواه گل حفاري

9. سيستم برگشت لوله

10. سيلندر هيدروليكي

11. پانل با گل بنتونيت

12. شيلنگ هيدروليك

همه چيز درباره برج ميلاد

برج ميلاد شامل چهار بخش اصلي ، برج مخابراتي – تلويزيوني ، مركز همايش هاي بين المللي ، هتل پنج ستاره بين المللي ومركز تجارت جهاني است .

اين برج با 435 متر ارتفاع پس از برج سي ان تورنتو كانادا با 3/533 متر ارتفاع ، برج مسكو با 3/533  متر ارتفاع وبرج شانگهاي چين با 500 متر ارتفاع در مكان چهارم برج هاي مخابراتي جهان قرار دارد . اين برج از پنچ قسمت اصلي شامل : شالوده ، ساختمان پاي برج (لابي ) بدنه اصلي برج ، سازه رأس ودكل تشكيل شده است . ساختمان راس آن يكي از بزرگترين ساختمان هاي راس در برج هاي مخابراتي دنياست .

مشخصات قسمت هاي مختلف برج :

قسمت اول ، شامل پي وسازه انتقالي است كه زير سطح زمين واز تراز 00/14 متر تا تراز 00/0 +  برج مي شود . پي برج يك پي گسترده دايره اي شكل به قطر 66 متر وضخامت متوسط 4 متر است ودر محيط آن كابل هاي پس كشيدگي ، كار گذاشته شده است .

سازه انتقالي به ارتفاع 15 متر شكلي شبيه به هرم ناقص دارد وشامل يك هسته مركزي توپر و8 ديوار مايل پشت بند دار است . به منظور تعيين رفتار پي وشناخت نيروها وتنش هاي موجود در آن ، ابزار دقيقي مانند تنش سنج وكرنش سنج در نقاط مختلف آن تعبيه شده است . حجم بتن ريزي پي سازه انتقالي تقريباً 21000  متر مكعب است .

قسمت دوم ساختمان پاي برج است كه 6 طبقه دارد وتا تراز 4/28+ متري ساخته مي شود .

اين ساختمان به طور عمده شامل فضاهاي تاسيساتي ، اداري ، خدماتي ، هنري ، تفريحي ومراكز خريد است . ومساحت طبقات آن در مجموع  به حدود 15 هزار متر مربع مي رسد .

قسمت سوم  : بدنه اصلي برج است كه سازه اي از جنس بتن مسلح دارد واز تراز 00/0 + تا 315+ متر امتداد مي يابد شكل كلي آن عبارت است از يك 8 ضلعي مركزي به همراه تعدادي ديوار داخلي وچهار باله ذوزنقه اي شكل كه به آن متصل مي شود .

بزرگترين قطر بدنه در تراز 00/0 +  28 متر است كه با افزايش ارتفاع به تدريج كاهش        مي يابد . و در تراز 240 متر  به حدود 5/16 متر مي رسد وتا تراز 302 متر امتداد مي يابد .

در ضمن ضخامت ديوارها هم متغيير است وبا افزايش ارتفاع كاهش مي يابد . در داخل سه حرفه بدنه اصلي برج 6 آسانسور 21 نفره با سرعت 7 متر در ثانيه نصب مي شود . وحفره چهارم نيز به پله اضطراري اختصاص دارد وهمزمان با ساخت بدنه ، قطعات آن نيز نصب شده است . در بدنه اصلي برج علاوه بر آرماتور هاي A3  از آرماتورهاي خاص نيز استفاده      مي شود . اين آرماتور هاي خاص با بست مكانيكي به هم متصل مي شوند ودر چهار باله بدنه تا تراز 240 متري مورد استفاده قرار مي گيرند .

عيار بتن مصرفي در بدنه برج 420 كيلوگرم  برمتر مكعب است ومقاومت 28 روزه آن 350 كيلوگرم بر سانتي متر مربع تعيين شده است .

سيمان مصرفي سيمان نوع II  ومواد افزودني بتن شامل فوق روان كننده ، دير گير كننده و هوازاست . بتن مصرفي دري بچينگ هاي مجاور برج ساخته مي شود وپس از آن كه با ميكسر به پاي بدنه آورده شد در زماني حدود 5 دقيقه توسط ويچ به محل تخليه در بالاي قالب حمل مي شود . دو آزمايشگاه مستقل كيفيت مصالح وبتن را به طور مرتب بررسي كرده وگزارش مي دهند .

بدنه اصلي برج با روش قالب لغزان اجرا مي شود . اين روش براي ساخت سازه هاي بلند بتني بسيار مناسب است وسرعت اجرا را به حدود 4 متر در هر شبانه روز مي رساند حركت قالب وبه تبع آن آرماتور بندي – بتن ريزي وديگر عمليات اجرايي به طور پيوسته است توقف جز در موارد از پيش طراحي شده ، امكان پذير نيست  .

قالب لغزنده موجود در بدنه اصلي برج با توجه به پيچيدگي هاي خاص آن طراحي وپس از ساخت بعضي قطعات آن در داخل كشور در پاييز سال 1377  نصب شد . مجموعه قالب از سه عرشه كاري تشكيل شده است . عرشه فوقاني كه بتن ريزي وهدايت قالب در آن انجام مي شود عرشه مياني كه مخصوص آرماتور بندي وويبره زدن بتن است . وعرشه آويزان كه نگهداري ، عمل آوري وترميم احتمالي بتن در آن صورت مي گيرد .

بدنه اصلي برج از تراز 00/0 + تا 315 +  متر طي 9 مرحله كاري انجام شد وتمام حجم بتن ريزي آن حدود 31000 متر مكعب است .

دانشجویان عمران

درباره نویسنده

نویسنده مشخصات خود را وارد نکرده است

1 دیدگاه برای “روش اجرای قالب لغزان یا لغزنده در سازه ها”

  1. ابراهیم توکلی گفت:

    سلام ، از این که اطلاعاتی رو در اختیار همه قرار میدین تشکر میکنم.

ارسال دیدگاه


− 8 = 1

Forum